آغاز حکومت ظاهری امیرالمومنین علیه السلام

شروع خلافت ظاهرى حضرت پس از ۲۵ سال
برنامه‏ اى پس از خطبه  
اولين عملى كه پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم بعد از خطابه انجام دادند اين بود كه عمامه خود به نام «سحاب» يعنى «ابر رحمت» را  در حالى كه هنوز بر منبر بود  با دست مبارك خود بر سر امير المؤمنين عليه ‏السلام بست و دو سر آن را از پشت و جلو بر دوش حضرت قرار داده فرمودند: «عمامه ملائكه اين گونه است، عمامه تاج عرب است».
اكنون پيامبر  صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم با آرامش و شادى خاصى از منبر فرود آمده و مسلمانان به ايشان تبريك گفتند.
حضرت در ادامه مراسم بيعت دستور داد دو خيمه جداگانه زير درختان  آماده شود كه در يكى رسول اللّه‏ صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم و در ديگرى امير المؤمنين عليه ‏السلام بنشينند.
مسلمانان ابتدا وارد خيمه پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم شده به عنوان قبول و اقرار ولايت و امامت دست بيعت دهند و سپس به خيمه امير المؤمنين عليه ‏السلام روند و سه كار انجام دهند: اول اين كه بيعت كنند، دوم اين كه «السلام عليك يا أمير المؤمنين» گويند، و سوم اين كه به حضرت اين مقام عظيم را تبريك گويند.
اولين افراد مؤمنى كه بيعت كردند مقداد و سلمان و ابوذر بودند. عده ‏اى از منافقين هم آمدند و بيعت كردند.
عمر بعد از بيعت دست بر كتف امير المؤمنين عليه ‏السلام گذاشت و گفت: بخ بخ لك يابن ابى طالب أصبحت مولاى و مولى كل مؤمن و مومنة: گوارايت باد اى پسر ابو طالب، خوشا به حالت اى پسر ابو طالب، مولاى من و هر مرد و زن مؤمنى شدى.  
منافقين وقتى از خيمه دور مى ‏شدند شعله ‏هاى كينه در وجودشان مشتعل شد و با اين كه بيعت كرده بودند گفتند: هرگز تسليم او نخواهيم شد.  برنامه بيعت بعد از خطبه تا غروب ادامه يافت و پس از اداى نماز تا پاسى از شب طول كشيد و ادامه آن به روز بعد موكول شد.
امروز كه روزى سرنوشت ساز براى مسلمانان بود به پايان رسيد، و آن هايى كه بيعت نكرده بودند منتظر فردا ماندند.

ادامه بيعت
صبح روز نوزدهم ذى الحجه پس از نماز بيعت ادامه يافت. مسلمانان كنار دو خيمه صف كشيدند و ابتدا با پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم دست بيعت دادند و سپس به خيمه امير المؤمنين عليه‏ السلام رفته دست بيعت مى‏ دادند و «السلام عليك يا أمير المؤمنين» مى‏ گفتند و با تبريك و تهنيت بيرون مى ‏آمدند .

شعر غدير
در اين روز واقعه ‏اى رخ داد كه بر زيبايى غدير افزود . «حسان بن ثابت» شاعر عرب زبان كه بالبداهه شعر مى‏ سرود در غدير حضور داشت. اين مراسم عظيم و شگفت به او شور خاصى داده بود، تا آنجا كه ده بيت شعر در مورد غدير سرود. او شعرش را نزد پيامبر  صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم آورد تا براى خواندن آن اجازه بگيرد.
پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم به او اجازه داد و شعرش را در اجتماع عظيم مردم خواند و نشاطى دو چندان به جمعيت بخشيد، و به عنوان يك سند تاريخى از غدير ثبت شد و به يادگار ماند.

سخن منافقين
امروز نيز مراسم تا پاسى از شب ادامه يافت و بعد از آن مسلمانان براى استراحت به خيمه‏ هايشان رفتند تا فردا بقيه افراد بيعت كنند. منافقين در اين شب در اجتماعات چند نفرى كنار يكديگر جمع شدند و كلماتى كفرآميز بر زبان راندند. و تا آنجا پيش رفتند كه عده ‏اى از آنها با اشاره به سوسمارى كه در حال گذشتن از كنار خيمه بود گفتند: «اى كاش، محمد اين سوسمار را به جاى على امير ما قرار مى ‏داد»!!
ابوذر سخن آنان را شنيد و براى پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم نقل كرد. حضرت سراغ آنان فرستاد. وقتى حاضر شدند خبر ابوذر را برايشان بازگو كرد. آنان با بى‏ شرمى تمام انكار كرده و قسم خوردند كه نگفته ‏اند. اما از طرف خداوند آيه ۷۴ سوره توبه در رد آنان آمد:
«يحلفون باللّه‏ ما قالوا و لقد قالوا كلمة الكفر بعد اسلامهم»: «به خدا قسم ياد مى ‏كنند كه نگفته ‏اند در حالى كه سخن كفر را بعد از اسلامشان بر زبان آورده‏ اند».
سپس حضرت فرمودند: آسمان سايه نينداخته و زمين بر خود حمل نكرده راستگوتر از ابوذر را، و جبرئيل برايم خبر آورده كه روز قيامت قومى را مى ‏آورند كه امام آنان سوسمار است! مواظب باشيد كه شما نباشيد.

غصب غدير
اين منافقين كه بارها دل پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم را با تخلف از فرامينش آزرده بودند بعد از رسول اللّه‏ صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم نيز آرام ننشستند و تمامى زحمات او را بر باد دادند.
غاصبين غدير بعد از رحلت پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم هنوز حضرت را دفن نكرده در «سقيفه بنى ساعده» جمع شدند و يكى از خودشان را به عنوان خليفه برگزيدند و صاحب غدير را از منصب الهى او منع كردند .
آنها به همين اكتفا نكردند و با بى شرمى بر درب خانه امير المؤمنين عليه‏ السلام ريختند و آن را به آتش كشيدند، و همسر او دختر پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم را كتك زدند و محسن شش ماهه ‏اش را شهيد كردند.
آنان خيلى زود غدير و سخنان پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله‏ و سلم را فراموش كردند، و بيعتى كه با حضرت على عليه‏ السلام كرده بودند را شكستند.

صاحب غدير بر مسند خلافت
بالأخره همین مردم روسیاه پس از ۲۵سال از جور خلفاى غاصب به تنگ آمدند و پس از ۲۵ سال خانه نشينى حضرت على عليه ‏السلام با كشته شدن عثمان در روز غدير ۱۸ ذی الحجه بر گِرد خانه امير المؤمنين عليه‏ السلام جمع شدند و به اصرار فراوان از او خواستند تا خلافت را بر عهده گيرد.(درد آور این است که پس از ۲۵ سال به عنوان خلیفه ایشان را پذیرا شدند نه امام!!)
صاحب غدير با دلى شكسته و قلبى رنجور از آن مردم فرمودند:  «سوگند به خدايى كه دانه را شكافت و جان را آفريد اگر حضور فراوان بيعت كنندگان نبود و ياران حجت را بر من تمام نمى‏ كردند، و اگر خداوند از علماء عهد و پيمان نگرفته بود كه در برابر شكم بارگى ستمگران و گرسنگى مظلومان سكوت نكنند، مهار شتر خلافت را بر كوهان آن انداخته رهايش مى‏ ساختم، و آخر خلافت را به كاسه اول آن سيراب مى‏ كردم آنگاه مى‏ ديديد كه دنياى شما نزد من از آب بينى بزغاله‏ اى بى‏ ارزش‏ تر است».  

***************************************************************
 مستندات
۱ . تهذيب الاحكام: ج3، ص143.
۲ . العدد القوية: ص166.
۳ . مصباح كفعمى: ج2، ص661.
۴ . بحار الانوار: ج31 ص493.
۵ . تاريخ الخلفاء: ص162.
۶ . مستدرك حاكم: ج3، ص196.
۷ . الغدير ج 1 ص 291. عوالم العلوم 15 / 3 ص 199 ـ 201. كنز العمال ج 15 ص 483. تاج
العروس ج 8 ص 410.
۸ . كتاب سليم ص 356. مسار الشيعه ص 20. كنز الفوائد ص 232. تاريخ بغداد ج 8 ص 284.
تاريخ مدينة دمشق ج 42 ص 233. البداية و النهاية ج 7 ص 386.
۹ . مناقب آل ابى طالب ج 2 ص 242.  بحار الانوار ج 37 ص 163. عوالم العلوم ج 15 / 3
ص   163.
۱۰ . نهج البلاغه ص 49.